Que vida a dos nosos bosques!

Logo de facer pasar tanto medo aos nosos "paseniños" coas historias de Poe, pareceunos oportuno cambiar lixeiramente de rexistro e propoñer a lectura de O bosque animado, tradución ao galego da coñecida obra de Wenceslao Fernández Flórez ambientada na Fraga de Cecebre (Cambre - A Coruña), na que o escritor combina o humor irónico e a fantasía coa exaltación da Natureza e a crítica social.

Evidentemente, en canto foi mencionado este título, os alumnos identificárono de inmediato coa película de animación infantil protagonizada por toupas, moscas e árbores, estreada en 2001 e que a maioría xa viran. Non obstante, axiña comprenderon que o libro encerraba moitas outras historias totalmente descoñecidas para eles. Foron precisamente esas outras "estancias" (así as chama o autor), as referidas a humanos e a pantasmas, as que máis captaron a súa atención.

En canto ás primeiras, os rapaces ignoraban o dura que era a vida no campo galego hai pouco máis de medio século. Eles, que tamén viven no medio rural e que están familiarizados coas tarefas propias deste, sentíronse ata conmovidos polas vicisitudes de Pilara, unha nena de apenas doce anos, explotada pola súa patroa, quen, ademais, a maltrataba baixo calquera escusa. Como este asunto parecía interesarlles, as profesoras aproveitamos para explicar máis detalladamente cal era a situación na España da posguerra, facendo especial fincapé nas grandes diferenzas observadas entre as distintas clases sociais, sobre todo nas vilas e nal aldeas.

Por outra banda, e como o misterioso sempre adoita gustar aos mozos, as historias nas que aparece a Santa Compaña tiveron un certo "gancho" con eles. Aínda que pareza mentira, case ninguén escoitara falar desta comitiva tan característica dos relatos populares galegos (onde están aqueles avós que narraban vellos contos aos seus netos?). Así que Susana, a nosa profe de Lingua Castelá, gran apaixonada e coñecedora da Mitoloxía, aclaroulles en que consistía esta lenda, relacionándoa con outros mitos debidos ao temor que os seres humanos senten ante a morte.
Logo daquela sesión, varios alumnos foron á Biblioteca para intentar pescudar máis cousas respecto deste tema. Esta curiosidade pola súa banda, fíxonos pensar que non sería mala idea buscar algún libro de índole mitolóxica para ler no Club nun futuro próximo.

A continuación queremos que vexades as ilustracións que Maife Quesada realizou para a edición galega desta obra. Quizais creades que son algo infantís, pero están en consonancia con ese punto irónico que o autor quixo imprimir.

BubbleShare: Share photos - Play some Online Games.

Para rematar, dicirvos que temos a intención de incluír o pase da película El bosque animado, rodada por José Luis Cuerda en 1987, dentro do ciclo Cine e Literatura, que, "se ningunha circunstancia allea á nosa vontade nolo impide", se celebrará durante o mes de Xuño. De momento, aquí tedes un vídeo da mesma:

O gran mestre do terror

Marzo foi un mes "inquietante". E é que a inquietude é unha das sensacións que permanecen no ánimo de todos cantos lemos as obras de Edgar Allan Poe.

Dado que o pasado curso académico apenas tivemos tempo para empezar a coñecer as súas denominadas Narracións extraordinarias, parecíanos imperdoable non retomar a súa lectura, especialmente tendo en conta que este ano 2009 se celebra o bicentenario do nacemento deste escritor, responsable indiscutible de que o conto ou relato breve sexa considerado un xénero literario tan importante como calquera outro.

Ao principio, topamos cunha serie de pequenas dificultades:

• a linguaxe empregada resultaba demasiado rebuscada para os nosos alumnos, pouco habituados a ler textos desa época (Romanticismo, século XIX).
• a falta de lóxica no comportamento dos protagonistas "rompía os esquemas" dos rapaces, quen ata entón pensaban que sempre existe unha causa que xustifica toda acción.
• a non condena explícita por parte do autor dos crimes cometidos polos seus personaxes, a quen, ás veces, ata parecía compadecer, estrañaba a todos, pois non comprendían que alguén capaz de realizar certas atrocidades contra seres inocentes puidese ser tratado ou descrito de forma amable polo seu creador.

Pero, tras explicar que o verdadeiro interese de Poe consistía en afondar no lado máis escuro da natureza humana (a tolemia, a crueldade, o instinto asasino, a desintegración física e moral, a dobre personalidade, etc.), sen pretender defender a conduta de ningún suxeito, foi cando realmente o grupo abandonou os seus receos e comezou a apreciar como a estrutura e a estética destes contos eran minuciosamente coidadas polo autor para causar sobre o lector un efecto de desasosego que perduraba unha vez rematada a lectura.

Entre os relatos incluídos no libro, aqueles que máis impactaron aos membros do Club foron La caída da Casa Usher, El corazón delator e El gato negro, tres obras mestras do xénero de terror que, sen dúbida, os nosos alumnos xa nunca poderán esquecer.

Para concluír, tamén queremos transcribir unha frase moi comentada nas nosas postas en común e que, posiblemente, resuma bastante ben a idea central de todos estes contos:

"Tan seguro estoy de que mi alma existe como de que la perversidad es uno de los impulsos primordiales del corazón humano, una de las facultades primarias indivisibles, uno de los sentimientos que dirigen el carácter del hombre".

El gato negro

Se desexades ler na pantalla todas as narracións, podedes facelo a través da ligazón incluída no título do libro que aparece máis arriba.

Con A maiúsculo

Hai xa ben tempo que non publicabamos ningunha entrada neste blogue. Ante todo, pedirvos desculpas, pois sabemos que algúns estades pendentes do que facemos en Paseniño. Con todo, non queremos que pensedes que, a pesar deste mutismo na rede, estivésemos de brazos cruzados.

Aproveitando que durante o mes de Febreiro o tema abordado dentro do noso Proxecto Lector foi o Amor, cremos oportuno centrar as nosas lecturas ao redor do mesmo. Así, eliximos dous títulos de xéneros e linguas distintos para traballar sobre eles nas nosas xuntanzas semanais:

Recompilador: José María Plaza

Ilustradora: Ágata Ruiz de la Prada

Editorial: SM

Colección: El barco de vapor - Serie roja

Idioma: castelán

Autor: Agustín Fernández Paz

Ilustrador: Pablo Auladell

Editorial: Xerais

Idioma: galego

De todo corazón: 111 poemas de amor serviunos para recuperar o hábito de que cada membro do Club escollese uns versos e os recitase en voz alta ante os seus compañeiros. Aínda que inicialmente algúns rapaces se amosaban remisos a participar nesta actividade e outros non eran capaces de terminar o seu poema sen botarse a rir, ao final, a maioría acabou actuando con naturalidade. Houbo ata dous alumnos que levaron a cabo unha especie de "acareo", interpretando a unha parella de namorados que se dedicaban mutuamente palabras de amor. Aquela sorpresa resultou especialmente gratificante, pois significaba que eses mozos xa estaban "pillados" pola poesía.

Doutra banda, e tras a concesión do Premio Nacional de Literatura Infantil e Xuvenil 2008 ao noso queridísimo Agustín Fernández Paz por O único que queda é o amor, a lectura desta obra estaba totalmente xustificada.
Neste caso pareceunos interesante propoñer algún traballo que estimulase a creatividade do grupo. Desta forma, cada dúas persoas elixiron un dos dez contos que integran o libro e inventaron conxuntamente un final alternativo. Posteriormente, utilizamos un par de sesións para escoitar como os propios alumnos narraban esas historias, comparando o desenlace orixinal de cada unha co escrito por eles. Como en botica, houbo de todo (ata alguén conseguiu que Messi aparecese ao final dun dos relatos!); pero o realmente importante é que ninguén se negou a colaborar e comprenderon que para ser un bo escritor se necesitan outras cousas ademais de imaxinación.

Tamén quixemos organizar unha actividade dirixida a toda a comunidade educativa do Instituto que non interferise o normal desenvolvemento das clases. Por iso, ao longo do mes e durante varios recreos, efectuamos pases de tres películas moi distintas, cuxo tema central era o amor: West Side Story, Cyrano de Bergerac e La novia cadáver. A asistencia de público foi bastante aceptable, sobre todo tendo en conta que se trataba do tempo de descanso dos profesores e dos alumnos.

A continuación deixámosvos cuns vídeos de cada unha delas: